Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) i UNICEF wyznaczają konkretne dni, lata czy dekady, które mają zwrócić uwagę na istotne sprawy, dotyczące mieszkańców naszego globu. Na mocy rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, przyjętej w grudniu 2019 roku, rok 2021 ogłoszono Międzynarodowym Rokiem Warzyw i Owoców.
Rok 2021 to również:
- Międzynarodowy Rok Kreatywnej Gospodarki na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju (ang. Internalional Year of Creative Economy for Sustainable Development)
- Międzynarodowy Rok Pokoju i Zaufania (ang. Internalional Year of Peace and Trust)
- Międzynarodowy Rok Na Rzecz Eliminacji Pracy Dzieci (ang.International Year for the Elimination of Child Labour)
Z punktu widzenia kardiologa Międzynarodowy Rok Warzyw i Owoców to istotna inicjatywa. Raporty dotyczące stanu zdrowia ludności, publikowane na łamach naukowych czasopism, delikatnie mówiąc, nie nastrajają optymistycznie. Ogólny wniosek brzmi następująco: w XXI wieku przedwcześnie tracimy sprawność i przedwcześnie umieramy z powodu schorzeń, którym można skutecznie zapobiegać, lub które można skutecznie leczyć. Wiele z tych problemów jest skutkiem złego odżywiania, w tym unikania spożywania warzyw i owoców.
W ostatnim czasie przekazy medialne zostały zdominowane przez tematykę związaną z SARS-CoV-2. Świat musiał się mierzyć z licznymi wyzwaniami, aby zwalczać pandemię i ograniczać starty nią wywołane. Nic więc dziwnego, że poza nielicznymi wzmiankami na stronach ONZ i UNICEF, media nie podejmowały tematu Międzynarodowego Roku Warzyw i Owoców oraz tego, że 2021 rok miał być czasem na promowanie produktów, które są zdrowe oraz podkreślania wartości pracy związanej z lokalnymi uprawami.
Każdy kilogram spożywanych warzyw oddala nas od szpitali i medycznych procedur. Choroby serca, miażdżyca, cukrzyca, udary czy zakrzepy w dużej mierze zależą od świadomego zarządzania własnym zdrowiem. Właściwe wybory żywieniowe są niezwykle istotne.
Korzyści, które można odnieść ze spożywania warzyw i owoców są nie do przecenienia.
- Po pierwsze, warzywa to cenne źródło błonnika.
- Po drugie, czerpiemy z nich witaminy i składniki mineralne.
- Po trzecie, dostarczają drogocennych polifenoli, odpowiadających za neutralizowanie wolnych rodników.
Według zaleceń, spożycie warzyw i owoców powinno wynosić około pół kilograma dziennie a mięsa pół kilograma tygodniowo. Raporty Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-Państwowego Zakładu Higieny (NIZP-PZH) są dobrym źródłem wiedzy na ten temat. więcej
Tych, którzy chcą wiedzieć jeszcze więcej o wpływie warzyw na organizm, odsyłam do mojej książki, a zwłaszcza do rozdziałów: „Wszystko zależy od śródbłonka” oraz „Żywienie — temat trudny i nudny”.
Na „deser” warto przypomnieć o ważnej grupie dziedzin i technologii „omicznych” zarazem. Należy do nich między innymi: proteomika, metabolomika, lipidomika, transkryptomika ale również foodomika. Dziedziny „omiczne” są istotnym elementem medycyny spersonalizowanej, rozwijają się dynamicznie w krajach Europy zachodniej, USA, Chinach, Japonii i Australii. Zasługują na oddzielny artykuł na blogu.
W kontekście warzyw i owoców, należy wspomnieć o foodomice. Foodomika to ocena żywności oparta o zaawansowane technologie analityczne, takie jak chociażby spektrometria mass czy spektroskopia NMR.
Foodomika na pewno odegra w nieodległej przyszłości dużą rolę w procesach diagnostyczno-leczniczych.
Dlaczego?
- Po pierwsze, wzrasta świadomość ludzi na temat znaczenia wpływu żywienia na organizm.
- Po drugie, chcielibyśmy się uchronić przed fałszerstwami żywności, mieć pewność, że kupowane warzywa i owoce nie zawierają szkodliwych związków. Foodomika może być na tym polu niezwykle pomocna.
- Po trzecie, foodomika pozwala na identyfikację związków, które znajdują się w poszczególnych owocach i warzywach, a których wpływ na zdrowie jest wyjątkowo dobry. Na podstawie takich analiz można precyzyjnie komponować różne rodzaje diet dla konkretnych osób.
Na pewno na łamach bloga znajdzie się jeszcze wiele wpisów poświęconych dziedzinom „omicznym”.
Co mówią wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego na temat żywienia?
Dieta jest potężnym wyznacznikiem otyłości, nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii, cukrzycy i zdrowia. Po wprowadzeniu zmian w diecie na poziomie populacyjnym można obserwować gwałtowny spadek częstości zdarzeń sercowo-naczyniowych.
(Źródło danych: Grupa robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w przewlekłych zespołach wieńcowych, Wytyczne ESC dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłych zespołów wieńcowych (2019).)
Pomysł na ilustrację: Anna Słowikowska, Ilustracja: Maciej Maćkowiak
Najnowsze komentarze